U nang buồng trứng là căn bệnh phụ khoa thường gặp ở phụ nữ đang trong độ tuổi sinh sản. Bệnh này thường lành tính và không gây nguy hiểm tới tính mạng. Tuy nhiên, có một số trường hợp u nang có thể biến chứng ảnh hưởng tới sức khỏe và khả năng sinh sản của chị em nếu không được phát hiện, điều trị kịp thời. Vậy u nang buồng trứng là bệnh gì? Nguyên nhân, triệu chứng và cách chữa trị như thế nào?
U nang buồng trứng là bệnh gì?
U nang buồng trứng là khối u chứa chất dịch lỏng bất thường phát triển bên trong hoặc trên bề mặt của buồng trứng. Khối u này có thể được hình thành từ các mô của buồng trứng hoặc mô mới khác thường tạo thành một nang buồng trứng.
Buồng trứng là cơ quan sinh sản của người phụ nữ giúp tạo ra trứng để gặp được tinh trùng thụ thai. Mỗi phụ nữ đều có 2 buồng trứng nằm hai bên tử cung. Nhiều trường hợp bị u nang buồng trứng có kích thước nhỏ và có thể dần biến mất không gây khó chịu, ảnh hưởng tới sức khỏe. Tuy nhiên, một số u nang lại có thể gây ra nhiều triệu chứng nặng, nếu không sớm phát hiện và điều trị sẽ ảnh hưởng tới sức khỏe, thậm chí là tính mạng.
U nang buồng trứng có thể xuất hiện ở cả hai bên hoặc ở buồng trứng bên trái hoặc bên phải. Bệnh được chia thành các dạng: u nang cơ năng và u nang thực thể.
U nang cơ năng
Loại u nang này được sinh ra do sự rối loạn nội tiết của buồng trứng bao gồm 3 loại sau:
- U nang noãn là các nang noãn khi đã trưởng thành nhưng không được giải phóng vỡ ra, không rụng trứng, nang có thể phát triển lên tới kích thước 8 cm và gây ra tình trạng chậm kinh nguyệt.
- Nang hoàng thể là các hoàng thể sau khi giải phóng phát triển không bình thường, tạo thành các nang có vỏ mỏng chứa đầy dịch bên trong gây đau đớn và chảy máu ở vùng chậu.
- Nang hoàng tuyến là dạng nang rất ít gặp, xảy ra khi các nang bọc bị kích thích không thể giải phóng nên dẫn tới hiện tượng hoàng thể hóa.
U nang thực thể
Ở những khối u này có biến đổi về tổ chức học buồng trứng, vì vậy có nguy cơ ung thư hóa. Các dạng u thực thể:
- U nang nước là khối u hình túi chứa dịch lỏng bên trong, có vỏ mỏng và cuống dài. Ở mặt trong và mặt ngoài của u nang có thể xuất hiện những nhú nhỏ, số lượng nhú càng nhiều thì nguy cơ biến chứng thành ung thư càng cao.
- U nang bì chiếm 25% trong các loại u nang buồng trứng nhưng hầu lớn đều là khối u lành tính. Loại u này có thể gặp ở mọi lứa tuổi kể cả ở trẻ trước khi dậy thì và phụ nữ ở tuổi mãn kinh. Khối u này có cấu tạo giống như một lớp sừng có chứa tóc, răng, xương, tuyến bã bên trong và rất dễ bị xoắn.
- U nang nhầy có chiếm tỉ lệ khoảng 20% các loại khối u buồng trứng. Đây là loại khối u có rất nhiều thuỳ nên có kích thước lớn hơn so với các loại u khác. Bên trong khối u này có chứa chất dịch nhầy màu vàng, đặc và thường dính với các tạng xung quanh.
- U nang lạc nội mạc buồng trứng là loại u phát triển ngay trên bề mặt buồng trứng và gây phá huỷ mô lành buồng trứng. Loại nang này có vỏ mỏng, thường dính vào các bộ phận xung quanh nếu dính nhiều có thể gây tắc vòi trứng, bên trong có màu nâu sô-cô-la thường gây đau đớn khi hành kinh.
Nguyên nhân gây ra u nang buồng trứng
U nang buồng trứng thường chỉ được phát hiện khi chị em đi khám phụ khoa định kỳ hoặc tiến hành siêu âm. U nang buồng trứng có nhiều nguyên nhân khác nhau nhưng bệnh thường khó phát hiện. Nguyên nhân gây bệnh thường liên quan tới các yếu tố như sự thay đổi hormone, rối loạn nội tiết hay do mắc các bệnh lý về tử cung hoặc nội mạc tử cung. Dưới đây sẽ là một số nguyên nhân chủ yếu gây ra u nang buồng trứng để các bạn tham khảo:
- Cơ thể người phụ nữ bị rối loạn nội tiết do sự thay đổi của các giai đoạn sinh lý hoặc do mắc các bệnh lý phụ khoa, nội tiết tố gây ảnh hưởng tới suy tuyến thượng thận.
- Phụ nữ sử dụng thuốc tránh thai quá liều, không đúng cách hoặc các biện pháp tránh thai khác không phụ hợp bị tác dụng phụ dẫn tới sự thay đổi hormone nội tiết tố trong cơ thể.
- Chế độ ăn uống, sinh hoạt, ngủ nghỉ không khoa học điều độ như hay thức khuya, ăn uống không đủ chất, ít ăn rau xanh, ăn nhiều các thực phẩm có chứa các chất tác động đến nội tiết tố nữ.
- Chị em thường bị thay đổi cân nặng đột ngột như quá gầy hoặc quá béo, tinh thần luôn ở trong tình trạng căng thẳng, áp lực quá độ cũng gây ảnh hưởng nội tiết tố dễ dẫn tới u nang.
- Người từng bị sảy thai nhiều lần cũng có nguy cơ dễ mắc bệnh này.
- Đang mang thai: một số trường hợp có thể xuất hiện u nang buồng trứng trong những tháng đầu của thai kỳ giúp hỗ trợ bào thai phát triển cho đến khi nhau thai được hình thành thậm chí tới hết thai kỳ.
- Lạc nội mạc tử cung cũng có thể là nguyên nhân gây u nang ở buồng trứng. Nếu các tế bào nội mạc tử cung phát triển ở bên ngoài tử cung có thể gắn ở buồng trứng gây nên u nang.
- Nguyên nhân do nhiễm trùng vùng chậu và lây lan đến buồng trứng dẫn tới hình thành u nang buồng trứng.
- Những nang trứng không phát triển bình thường, bị dị tật cũng là nguyên nhân dẫn tới u nang.
- Do tình trạng mạch máu của các nang bị vỡ và chảy máu và hình thành nên u nang xuất huyết.
- Các tế bào mầm, tế bào biểu mô, tế bào mô đệm phát triển không bình thường cũng tăng nguy cơ xuất hiện u nang buồng trứng.
- Người đã từng bị u nang trước đó sẽ có nguy cơ tái phát rất cao.
- Tiền sử gia đình như mẹ hoặc chị gái cũng đã từng bị u nang buồng trứng.
- Người bị suy giảm chức năng tuyến giáp hoặc mắc các bệnh suy tuyến giáp, u tuyến giáp cũng dễ dẫn tới u nang.
Triệu chứng của bệnh u nang buồng trứng
U nang buồng trứng thường lành tính và có thể tự biến mất nên triệu chứng thường không rõ ràng, khó phát hiện. Vì vậy, nhiều trường hợp chỉ thấy dấu hiệu khi bệnh đã phát triển nặng và nguy hiểm. Sau đây sẽ là một số triệu chứng nhận biết điển hình như:
- Thường xuyên cảm thấy đau thắt vùng lưng, vùng chậu. Đây là một trong những triệu chứng phổ biến thường gặp nhất ở người bị u nang buồng trứng. Người bệnh sẽ xuất hiện những cơn đau vùng thắt lưng dưới bụng âm ỉ do các khối u phát triển và chèn ép các cơ quan xung quanh hoặc dây thần kinh chạy dọc vùng sau xương chậu.
- Người bệnh có cảm giác thấy rất khó chịu vùng bụng do các khối u nang chèn ép và có thể dẫn tới tình trạng khó tiểu, táo bón.
- Nếu khối u nang phát triển nhanh sẽ gây ra chướng bụng, người cảm thấy mệt mỏi, chán ăn, sụt cân thì đây có thể là dấu hiệu của u ác tính. Trường hợp này, người bệnh cần đi khám bác sĩ để xác định bệnh và có phương hướng điều trị ngay.
- Người bệnh có thể bị đau khi q.u.a.n h.ệ tình dục, đau một bên so với bên còn lại có thể là do vị trí khối u nằm gần cổ tử cung nên gây ra đau khi q.u.a.n h.ệ tình dục.
- Bị rối loạn kinh nguyệt cũng là một trong những triệu chứng phản ánh chị em có thể đang mắc một bệnh lý phụ khoa nào đó trong đó có u nang buồng trứng.
- U nang buồng trứng có thể gây ra những cơn đau đột ngột kèm theo triệu chứng buồn nôn, nôn và chảy máu bên trong do biến chứng u nang bị xoắn và vỡ.
U nang buồng trứng có gây nguy hiểm không?
U nang buồng trứng có gây nguy hiểm hay không còn tùy thuộc vào tình trạng, tính chất của u. Nếu u nang lành tính có thể tự vỡ thì thường không ảnh hưởng tới sức khoẻ và nguy hiểm tới tính mạng. Tuy nhiên, một số trường hợp u nang phát triển âm thầm, kéo dài nếu không được điều trị kịp thời sẽ gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm.
Chèn ép các cơ quan nội tạng
Đây là biến chứng rất dễ gặp phải nhưng thường xuất hiện muộn do khối u lâu ngày phát triển lớn. Lúc này các khối u to lên sẽ chèn ép bàng quang gây nên tình trạng khó tiểu, đau buốt khi đi tiểu và bị táo bón do trực tràng bị chèn ép. Bên cạnh đó, khối u còn có thể chèn ép niệu quản làm ứ đọng bể thận, chèn ép tĩnh mạch chủ dẫn tới cổ trướng, phù hai chi dưới.
Tình trạng xoắn u nang
Xoắn u nang là biến chứng có thể xảy ra ở mọi khối u nhưng nhiều nhất là ở những khối u nang có cuống dài, không dính. Khi bị xoắn u nang sẽ khiến người bệnh gặp những triệu chứng như đau bụng liên tục dữ dội, cảm thấy buồn nôn và nôn, choáng váng.
Vị trí đau thường ở vùng bụng dưới, hai hố chân. Khi khám sẽ thấy bụng chướng, ấn vào bị đau ở hạ vị, có phản ứng thành bụng. Khi thăm âm đạo, nắn hai bên phần phụ sẽ thấy khối u căng to, đau chói và không di chuyển. Nếu không sớm được điều trị có thể bị hoại tử buồng trứng, phải cắt và không có khả năng sinh con.
Biến chứng vỡ nang
Nếu dịch trong khối u phát triển quá lớn sẽ gây áp lực cho buồng trứng và dẫn tới vỡ u nang. Lúc này chất dịch bên trong u nang sẽ bị chảy ra ngoài gây ra đau đớn thậm chí là bị nhiễm trùng ảnh hưởng tới tính mạng nếu như không được cứu chữa kịp thời.
Cách điều trị bệnh u nang buồng trứng như thế nào?
U nang buồng trứng có thể điều trị bằng nhiều cách khác nhau. Tuy nhiên, phương pháp điều trị bệnh sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân, tình trạng, mức độ, tính chất của bệnh như thế nào. Vì vậy để điều trị bệnh hiệu quả thì việc đầu tiên là người bệnh cần phải được thăm khám, siêu âm cụ thể tại cơ sở y tế chuyên khoa uy tín.
Đối với một số trường hợp u nang cơ năng thì không cần can thiệp thì chúng cũng có thể tự mất sau vài chu kỳ kinh nguyệt. Tuy nhiên, đối với những loại u nang khác sẽ cần can thiệp y khoa theo sự chỉ dẫn của bác sĩ. Một số phương pháp chữa u nang thường được sử dụng hiện nay như:
- Sử dụng thuốc nhằm làm teo, vỡ, tiêu diệt các khối u. Đồng thời sử dụng thuốc để cân bằng nội tiết tố giúp hạn chế và ngăn ngừa sự hình thành các khối u mới.
- Áp dụng phương pháp phẫu thuật như: mổ nội soi nhằm bóc tách các khối u ra khỏi buồng trứng hoặc có thể phải cắt bỏ hoàn toàn khi buồng trứng bị tổn thương nặng. Nếu các khối u có kích thước lớn, u xoắn vỡ, có nguy cơ bị nhiễm trùng, hoại tử thì cần áp dụng phương pháp mổ hở.
- Kết hợp phương pháp phẫu thuật cắt bỏ khối u với một số phương pháp trị liệu như hoá trị liệu, tuyến trị liệu. Phương pháp này thường áp dụng với u ác tính.
Bài viết trên đây là chia sẻ của các bác sĩ phòng khám chúng tôi về u nang buồng trứng, nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị bệnh. Hy vọng với những thông tin này sẽ hữu ích giúp chị em có thêm kiến thức về căn bệnh này để chủ động phòng tránh và điều trị bệnh nếu không may gặp phải. Nếu có nhu cầu thăm khám sức khỏe phụ khoa hãy liên hệ trực tiếp với phòng khám Đa khoa Đại Lộ Bình Dương chúng tôi để được tư vấn và đặt lịch nhanh chóng.
Phòng khám Đa khoa Đại Lộ Bình Dương chúng tôi sẽ là nơi đồng hành tin cậy, giải tỏa mọi nỗi lo về sức khỏe phụ khoa cho chị em phụ nữ. Tại đây, phòng khám chúng tôi có đội ngũ y bác sĩ có trình độ chuyên môn cao, kinh nghiệm lâu năm và có trách nhiệm trong công việc. Bên cạnh đó, quy trình thăm khám hiện đại, nhanh chóng, thời gian linh hoạt và đặc biệt là thông tin khách hàng luôn được bảo mật tuyệt đối*. Đừng ngần ngại liên hệ với chúng tôi khi bạn đang gặp vấn đề về sức khỏe phụ khoa.
